خواص
1- بهبود عملکرد دستگاه گوارش
زنیان حاوی مقادیر زیادی تیمول است که با سرعت بخشیدن به عمل هضم، به بهبود سوء هاضمه و نفخ کمک می کند و از حالت تهوع می کاهد.
زنیان باعث تحریک ترشح اسیدهای معده و کمک به هضم می شود و می تواند زمان انتقال غذا در دستگاه گوارش را کاهش دهد.
همچنین باعث افزایش تأثیر آنزیم های لیپاز و آمیلاز لوزالمعده می شود.
2- بهبود عملکرد مجاری تنفسی و ریه
بذر زنیان به طور چشمگیری از تعداد سرفه ها و مشکلات تنفسی می کاهد.
استفاده از زنیان در افرادی که به بیماری های ریه مبتلا هستند اثری به مانند داروی تئوفیلین ایجاد کرده و باعث بهبود آسم می شود
اثر بازدارندگی عصاره و اسانس زنیان بر پذیرنده های هیستامین(H1) در نای در آزمایش ها و پژوهش ها به اثبات رسیده است.
به اعتقاد محققان، اثر تسکین دهندگی زنیان بر تنفس می تواند به دلیل وجود کارواکرول در آن باشد.
3- بهبود عملکرد کبد
عصاره ی متانولی زنیان اثر محافظتی داشته و از کبد در برابر اثر منفی پاراستامول محافظت می کند همچنین استفاده از زنیان در افراد سرد مزاج که با اختلالات آنزیمی کبد مواجه هستند ، باعث بهبود عملکرد آنزیم های کبدی می شود.
عصاره ی زنیان بر مسمومیت کبدی ناشی از هگزاکلروسیکلوهگزان (HCH) اثر مثبت گذاشته و باعث بهبود وضعیت کبد می شود.
4- تنظیم کلسترول خون
پودر بذر زنیان اثر مثبتی بر پروفایل چربی داشت و از میزان کلسترول کل، کلسترول بد و تری گلیسرید ها می کاهد.
همچنین مصرف بذر زنیان منجر به کاهش میزان کلسترول بد و افزایش مقدار کلسترول خوب شد.
پژوهشگران معتقد هستند که ، سازوکار اثر زنیان بر کاهش کلسترول می تواند اثر این گیاه بر کاهش گردش انتروهپاتیک(جریان مواد بین کبد و روده) کبد می شود.
5- ضد درد
مصرف زنیان از میزان درد مزمن ناشی از فرمالین می کاهد.
به اعتقاد محققان، اثر ضد دردی مشاهده شده ی عصاره ی گیاه زنیان ممکن است مربوط به اثر تیمول و اسیدهای چرب ضروری، در عصاره ی این گیاه باشد که هردو موجب فعال شدن سیستم کولینرژیکی در سیستم عصبی مرکزی می شوند.
سیستم کولینرژیک یکی از چند سیستم تعدیل کننده ی درد است که موجب مهار دردهای تونیکی و مداوم می شود.
عصاره الکلی زنیان می تواند به عنوان ماده ضد درد به کار رود که اثری سریع و طولانی مدت دارد.
این عصاره حاوی ترکیباتی مانند آلکالوئیدها، فلاونوئیدها، استروئیدها و پلی فنل هاست که خاصیت ضد درد دارند.
6- تسکین زخم معده
اثر داروی امپرازول و عصاره ی هیدروالکلی دانه ی زنیان بر درمان زخم معده ی ناشی از مصرف ایبوپروفن بررسی شد نتایج نشان دادند که عصاره ی دانه ی زنیان به صورت وابسته به دوز موجب بهبودی زخم معده می شود و میانگین تعداد و مساحت زخم های معده در گروه های دریافت کننده ی عصاره به طور چشمگیری کمتر از گروه دریافت کننده ی امپرازول بود.( این وابستگی دوز به طبع و مزاج فرد دریافت کننده باز می گردد ، در افراد گرم مزاج باید کم تر از سرد مزاج ها باشد )
عصاره ی زنیان هم مانند امپرازول ترشح اسید را در معده تحت تأثیر قرار می دهد. همچنین عصاره ی زنیان از طریق اثر آنتی اکسیدانی خود نقش موثری در بهبودی زخم معده ایفا کرده باشد.
7- تنظیم فشار خون
عصاره زنیان به طور وابسته به دوز سبب کاهش فشار خون می شود ( در افراد سرد مزاجی که دچار افزایش فشار خون می شوند ، استفاده از زنیان فشار خون را کاهش می دهد . اما در افراد گرم مزاج ممکن است استفاده از زنیان فشار خون را بالا ببرد )
تیمول موجود در زنیان باعث کاهش فشار خون می شود. این گیاه حاوی ترکیب بلوکه کننده ی کانال های کلسیم است که می تواند توجیهی برای اثر آن در کاهش فشار خون باشد.
